piątek, 15 czerwca 2018

Bez czarny, dziki bez czarny (Sambucus nigra L.)

Czarny bez dziki   niegdyś  nazywany bzowiną lub hyczką należy do najstarszych ludowych roślin leczniczych. Nasi przodkowie darzyli czarny bez wielkim szacunkiem, powierzali mu choroby, nie wolno było go ścinać ani kaleczyć bez powodu bo groziło to nieszczęściem. Plemiona słowiańskie uważały, że czarny bez chroni ludzi przed gorączką i febrą, ale tylko wtedy, kiedy kwiaty zostały zerwane na świętego Jana w południe, a następnie usmażone i zjedzone.
Dziś wiemy że czarny bez prócz właściwości napotnych, przeciwgorączkowych, przeciwzapalnych i lekko przeczyszczających ma działanie oczyszczające krew, wzmacniające, przeciwreumatyczne i regulujące trawienie. Znajduje zastosowanie w leczeniu wszelkiego rodzaju infekcji, przeziębień, grypy, dnie moczanowej, alergiach. Surowcem leczniczym są kwiaty bzu czarnego zbierane w drugiej połowie maja i na początku czerwca, pączki – młode pędy zbierane wiosną, oraz owoce gdy są dojrzałe w sierpniu i wrześniu. Kwiaty należy zbierać w słoneczny dzień gdy są suche, suszyć w przewiewnym zacienionym miejscu.
Stare księgi wymieniają oprócz receptur na wykorzystanie owocu, młodych pędów i kwiatu czarnego bzu również korzeń i biały rdzeń łodygi, te jednak należy umiejętnie stosować. Warto teraz nazbierać kwiatów a jak dojrzeją owoce i przygotować z nich lekarstwa do domowej spiżarni.



Kwiaty bzu czarnego (Flos Sambuci) i owoce bzu czarnego (Fructus Sambuci) pozyskuje się zarówno z krzewów rosnących w środowiskach naturalnych, jak i roślin uprawianych na plantacjach.
Kwiaty bzu czarnego zbiera się, gdy baldachogrona są rozwinięte w około 80 proc. Optymalna temperatura suszenia kwiatów bzu czarnego wynosi 30–35 st. C. Owoce bzu czarnego powinny być zbierane w pełni dojrzałości (zbieramy całe grona). Początkowo suszy się je w temperaturze 30 st. C, później w 60 st. C. Szypułki usuwa się dopiero po wysuszeniu. 



Kwiaty i owoce bzu czarnego – właściwości lecznicze
Kwiaty bzu czarnego zawierają flawonoidy, kwasy organiczne i sole mineralne. Owoce bzu czarnego są natomiast bogate w cukry, antocyjany, pektyny, witaminy, sole mineralne i kwasy organiczne. Cała roślina zawiera trujące związki: sambunigrynę i sambucynę, które są rozkładane w wysokiej temperaturze. Kwiaty i owoce bzu czarnego wykazują właściwości przeciwgorączkowe, napotne i moczopędne. Działają skuteczniej od kwiatów lipy. Napary z bzu czarnego zaleca się stosować przy niewłaściwej przemianie materii, przeziębieniu, grypie, depresji i dolegliwościach układu krążenia.
Zastosowanie kwiatów i owoców bzu czarnego w kuchni

Rozdrobnione kwiaty bzu czarnego można dodawać do naleśników. Całe kwiatostany można smażyć obtoczone w naleśnikowym cieście. Owoce bzu czarnego najczęściej służą do przygotowywania soków, syropów, powideł i nalewek. Nie powinno się ich spożywać na surowo (spowodują zatrucie pokarmowe). Warto wykorzystać także barwierskie właściwości bzu – stosuje się je do wzmacniania barwy win, soków i kompotów, przygotowywanych z innych gatunków roślin.

Bez czarny – naturalny preparat na szkodniki
Wszystkie części krzewu bzu czarnego mają intensywny, niezbyt przyjemny zapach. Wydzielają związki, które odstraszają mszyce, krety, nornice i larwy motyli. Dlatego ziele (młode pędy i kwiaty) jest używane do tworzenia naturalnych ekologicznych preparatów (gnojówek).



http://sekrety-zdrowia.org
https://pl.wikipedia.org

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz